به نقل از «بازار نیوز»

خودکفایی گندم، راهبردی برای تضمین امنیت غذایی کشور+ نمودار

تاریخ انتشار: ۳۰ شهریور ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۷۲۹۳۲۸

یک کارشناس اقتصادی خودکفایی در کشت گندم را به عنوان راهبردی مهم برای تضمین امنیت غذایی کشور عنوان کرد.

گروه کشت و دام بازارنیوز-سعید ترکاشوند؛«مهناز میرزاده» کارشناس اقتصادی طی یادداشتی پیرامون راهبرد‌های لازم برای تضمین امنیت غذایی کشور نوشت:  تولید و تجارت مواد غذایی در جهان تحت تأثیر عواملی مثل خشکسالی، تغییرات آب و هوایی، کمبود کود شیمیایی، گرانی نفت و جنگ اوکراین در سال­های اخیر به شدت مختل شده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

به گونه­ای که در بسیاری از کشور‌ها امنیت غذایی به شدت تحت تأثیر منفی قرار گرفته است.

بر همین اساس پیگیری سیاست‌های حمایت از تولید داخل و خود کفایی برای تأمین امنیت غذایی به عنوان یک ضرورت مورد توجه کشور‌ها قرار گرفته است. در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در اصل سوم (بند ۱۲ و ۱۳) و در اصل چهل و سوم (بند‌های ۱ و ۹) بر ضرورت ایجاد رفاه و رفع فقر و برطرف ساختن هر نوع محرومیت در زمینه تغذیه و تأمین نیاز‌های اساسی انسان از جمله خوراک و افزایش محصولات کشاورزی و دامی تا مرحله خودکفایی تأکید شده است؛ بنابراین توجه و تأکید بر تأمین امنیت غذایی به عنوان یکی از وظایف قانونی دولت­ها همواره مورد توجه قرار گرفته است.

بر همین اساس پایگاه خبری بازار نیوز در پرونده تحلیلی ـ کارشناسی موضوع امنیت غذایی را در یادداشت‌های مختلف مورد بررسی قرار خواهد داد. در اولین یادداشت از این پرونده به موضوع گندم به عنوان یکی از اصلی‌ترین اقلام زراعی موثر در امنیت غذایی پرداخته می‌شود.

الف) وضعیت سطح زیر کشت، تولید و عملکرد

گندم بعد از ذرت دومین محصول تولیدی در میان محصولات زراعی آبی و اولین در میان محصولات دیمی کشور است. در این بخش بر اساس نمودار ۱ وضعیت سطح زیر کشت، تولید و عملکرد مورد بررسی قرار می‌گیرد.

بر اساس آخرین گزارش وزارت جهاد کشاورزی در سال زراعی ۱۴۰۱-۱۴۰۰، میزان سطح زیر کشت گندم ۶.۹ میلیون هکتار بوده است. از این میزان سطح زیر کشت در دو بخش دیمی و آبی ۱۳.۳ میلیون تن تولید انجام شده است؛ بنابراین میزان عملکرد هر هکتار (مجموع دیمی و آبی) ۱۹۲۳ تن بوده است.

روند سطح زیر کشت در سال زراعی ۱۴۰۱-۱۴۰۰ نسبت به سال زراعی گذشته افزایش ۶۴۰ هزار هکتاری داشته است که نسبت به سال‌های مورد بررسی در بالاترین سطح قرار دارد. تولید به میزان ۲.۲ میلیون تن اضافه شده است با توجه به افزایش بیشتر سطح تولید نسبت به سطح زیر کشت، وضعیت عملکرد بهبود ۱۴۷ کیلوگرمی به ازای هر هکتار داشته است. با این حال نسبت به عملکرد سال ۱۳۹۹-۱۳۹۸ عملکرد ضعیف تری داشته است.

روند سطح زیر کشت گندم بسته به شرایط آب و هوایی و همچنین مزیت نسبی گندم به سایر محصولات دستخوش تغییر است. این در حالی است که میزان تولید و به تبع آن عملکرد بسته به شرایط آب و هوایی و میزان حمایت دولت (قیمت تضمینی و یارانه تخصیصی به نهاد‌های تولید) تحت تأثیر قرار می­گیرد.

ب) تجارت خارجی

در سال ۱۴۰۰، در بین ۵ قلم عمده وارداتی از لحاظ وزنی گندم بعد از ذرت، رتبه دوم را دارد. از لحاظ ارزشی بعد از ذرت و روغن، گندم رتبه سوم را دارد. در این بخش بر اساس نمودار ۲ و ۳ وضعیت تجارت خارجی گندم در دو بخش واردات و صادرات مورد بررسی قرار می‌گیرد.

بر اساس آخرین گزارش وزارت جهاد کشاورزی در سال ۱۴۰۱، میزان واردات از نظر وزن ۴.۵ میلیون تن به ارزش ۲ میلیارد دلار بوده است که نسبت به سال گذشته به ترتیب ۳۷ و ۱۹ درصد کاهش یافته است. از سوی دیگر، ارزش هر تن گندم در سال ۱۴۰۱، ۴۵۱ دلار بوده است که نسبت به سال گذشته افزایش ۲۸.۶ درصدی داشته است.

بر اساس آخرین گزارش وزارت جهاد کشاورزی در سال ۱۴۰۱، میزان صادرات از نظر وزن ۱۹ هزار تن به ارزش ۱۲.۴۳ میلیون دلار بوده است که نسبت به سال گذشته به ترتیب ۴۱ و ۱۵ درصد کاهش یافته است. از سوی دیگر، ارزش هر تن گندم در سال ۱۴۰۱، ۶۵۴ دلار بوده است که نسبت به سال گذشته افزایش ۴۳.۵ درصدی داشته است.

عملکرد تجارت خارجی هر محصولی وابسته به وضعیت تولید و مصرف آن کشور است. در ایران با توجه به مازاد مصرف، وضعیت تجارت خارجی گندم وابسته به واردات است و صادرات نقش چندانی در تجارت خارجی گندم ندارد.

با توجه به جایگاه و اهمیت گندم در دستیابی به امنیت غذایی از یک طرف و محدودیت منابع ارزی، تحریم و نبود چشم انداز برای رفع و کاهش آن در آینده نزدیک، تداوم اخلال در زنجیره تأمین جهانی (جنگ روسیه و اوکراین)، تغییرات شرایط اقلیمی جهانی، دستیابی به خودکفایی در تولید گندم به عنوان یک ضرورت و نه انتخاب باید مورد توجه و تأکید قرار گیرد.

برای دستیابی به این مهم، باید نسبت به پیاده­سازی الگوی کشت، بهره گیری از ظرفیت­های اقتصاد دانش بنیان برای افزایش بهره­‌وری تولید و هدفمندسازی حمایت­های تولیدی دولت مورد توجه قرار گیرد.

پایان پیام//

نام نویسنده: برچسب ها: امنیت غذایی ، کشت گندم ، تولید مواد غذایی ، وزارت جهاد کشاورزی ، کشت گندم ، مواد غذایی لینک کوتاه خبر: bzna.ir/000Svl

منبع: بازار نیوز

کلیدواژه: امنیت غذایی کشت گندم تولید مواد غذایی وزارت جهاد کشاورزی کشت گندم مواد غذایی دلار بوده است که نسبت به سال گذشته وزارت جهاد کشاورزی تجارت خارجی امنیت غذایی عنوان یک سطح زیر کشت سال ۱۴۰۱ مورد بررسی مورد توجه کشت گندم بر اساس

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت bazarnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «بازار نیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۷۲۹۳۲۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

استان فارس تولیدکننده ۳۰ درصد هسته‌های اولیه بذر غلات کشور

به گفته رئیس مرکز تحقیقات، آموزش کشاورزی و منابع طبیعی فارس، ۳۰ درصد هسته‌های اولیه بذر غلات مورد نیاز کشور توسط این استان تولید می‌شود. - اخبار استانها -

به گزارش خبرگزاری تسنیم از شیراز، ابوالفتح مرادی صبح امروز شنبه در یک نشست خبری اظهار داشت: سازمان تات مغز متفکر جهاد کشاورزی است و وظیفه پشتیبانی و حمایت علمی وفنی وزارتخانه برای افزایش تولید در کشور را برعهده دارد.

وی با بیان اینکه این حمایت و تولید دانش فنی و پشتیبانی علمی به چند طریق انجام می‌شود، افزود: یکی از آنها انجام طرح‌ها و پروژه‌های تحقیقاتی کشاورزی است که مشکلات بخش کشاورزی را احصاء و راه حل ارائه می‌کند.

رئیس مرکز تحقیقات، آموزش کشاورزی و منابع طبیعی فارس تعداد پروژه‌های تحقیقاتی در دست اجرا در سال گذشته را 258 مورد اعلام کرد که 114 مورد آن طی سال گذشته پایان یافت.

مرادی عنوان کرد: در اویل انقلاب و قبل از آن ارقام گندم 2 تا 3 تن در هکتار بود، اما به لطف مراکز تحقیقاتی که 34 مرکز تحقیقات استانی را شامل می‌شود و همگی زیرمجموعه تات هستند، با اجرای پروژه‌های تحقیقاتی و معرفی ارقام گیاهی منتسب امروز تولید گندم در هکتار به بالای 10 تن رسیده است.

وی خاطرنشان کرد: مرکز تحقیقات فارس بزرگترین مرکز استانی سازمان تات است که در بیش از 80 درصد معرفی ارقام گندم نقش و مشارکت فعال داشته است.

رئیس مرکز تحقیقات، آموزش کشاورزی و منابع طبیعی فارس، تعداد مقالات علمی و پژوهشی چاپ شده در سال گذشته توسط این مرکز را 172 عنوان مقاله اعلام کرد که 85 مقاله یا تعداد نیمی از آن در مجلات کیو وان به چاپ رسیده‌اند.

مرادی با بیان این نکته که اصلاح و معرفی ارقام گیاهی فرآیند طولانی 12 تا 15 سال را طی می‌کند تا به جامعه هدف معرفی شود، گفت: از منظر طرح‌های تحقیقاتی برای حل مشکلات بخش کشاورزی، سال گذشته 19 رقم گیاهی معرفی شد که 6 رقم آن به گندم اختصاص یافت که 3 رقم گندم نان و 3 رقم گندم دوروم بود.

وی تصریح کرد: ارقام گیاهی موجود عمر مفید 5 تا 6 ساله دارند و بعد از طغیان نهادها، پتانسیل عملکرد را از دست می‌دهند و ارقام مقاوم‌تر باید جایگزین شود.

رئیس مرکز تحقیقات، آموزش کشاورزی و منابع طبیعی فارس در بخش دیگری از سخنانش با بیان اینکه جمعیت دنیا دائم در حال افزایش است و نیاز به غذای بیشتری داریم، گفت: مجبوریم ارقام را به روز و همچنین ارقام مقاوم تری را معرفی کنیم.

مرادی ادامه داد: از نظر اقتصادی اگر فقط ارقام گندم آبی معرفی شده 500 کیلوگرم افزایش محصول نسبت به رقم قبلی داشته باشد، حدود یک میلیون تن گندم بیشتر تولید می‌شود و اگر قیمت گندم را هر کیلو 15 هزارتومان در نظر بگیریم (قیمت سال قبل) میزان 15 هزارمیلیارد تومان ارزش افزوده برای بخش کشاورزی کشور در هر سال ایجاد می‌شود.

به گفته وی؛ گندم آبی در استان فارس 143 هزارتن افزایش محصول دارد.

رئیس مرکز تحقیقات، آموزش کشاورزی و منابع طبیعی فارس یکی دیگر از اقدامات این مرکز که اثر بخشی زیادی دارد را تولید هسته‌های اولیه بذری اعلام کرد و افزود: هسته‌های اولیه بذری غلات نسبت به سال 1401 تولید 2 برابری داشته‌اند. 

مرادی با بیان اینکه 30 درصد هسته‌های اولیه بذر غلات مورد نیاز کشور توسط استان فارس تولید می‌شود، عنوان کرد؛ در سال 1402 مرکز تحقیقات کشاورزی فارس 226 تن هسته اولیه بذری غلات تولید کرد که این تعداد تولید هسته اولیه بذری پتانسیل تولید 550 هزار تن بذر گواهی شده دارد و این تعداد بذر گواهی شده پتانسیل تولید 8 میلیون تن دانه گندم، جو و تریتیکاله را دارد. 

وی در خاتمه یادآور شد: از نظر اقتصادی تولید 226 تن هسته اولیه بذری علاوه بر نیاز 27 شرکت تولید کننده بذر فارس، نیاز شرکت‌های بذری 16 استان دیگر را هم تامین و از خروج سالانه 2 میلیارد دلار ارز جلوگیری می‌کند.

انتهای پیام/424.